Ông Bình Vôi Và Tập Tục Cưới Xin

05/01/13

Câu chuyện về ông bình vôi thường gắn liền với gốc đa đầu làng.

Ông Bình Vôi Và Tập Tục Cưới Xin

Qua những cách đồng lúa chiêm Bắc Bộ những ngày hè nóng bỏng, ta đặt chân vào một bến nước thanh bình, một bóng con đò vàng nhịp nhàng đưa khách lãng du vào những chiếc cổng làng cổ kính để tìm về với chút dư âm của ngàn năm văn vật. Trên những con đê làng hun hút, bóng dáng những cây đa cổ thụ ẩn hiện xa xa tựa như một ngọn đồi xanh thẳm ẩn hiện trong bóng ráng chiều lộng gió. Đằng sau chúng là những xóm làng cổ kính cao thấp lô nhô. Những chiếc cổng tam quan  đẫm màu rêu phong nghiêng mình trong tuế nguyệt vô tình đã trở thành những “chứng nhân” chun thủy nhất của thời gian dù người làng ai sinh ra, lớn lên rồi có đi đâu về đâu.

Nếu như bộ ba mái đình, cây đa đầu làng, bến nước (giếng nước) là biểu tượng của xóm làng cổ kính thì cây đa giữa đàng lại là chốn linh thiêng tịch mịch. Quanh gốc cây đa ấy, người ta đếm có đến hàng chục chiếc bình vôi cũ kỹ, miệng bị vôi che lấp kín, được đặt chi chít ở nhiều tư thế khác nhau. Xen lẫn giữa chúng là một ngôi miếu thờ phủ màu cát bụi. Đấy không phải những chiếc bình vôi bình thường, mà là các “ông bình vôi” được thần bí hóa. Và những ngôi miếu lô nhô kia là để thờ các “cô hồn”, thờ những người chết bất đắc kỳ tử, chết bờ chết bụi mà không ai thờ phượng, và đồng thời còn để thờ những “Ông bình vôi”. Chất thần bí của cây đa giữa đàng càng rõ nét hơn vào đêm trăng sáng, khi những tia sáng lập lòe trong những chùm lá non chiếu xuống mặt đường, gió xa về đung đưa những cành cây kẽo kè kẽo kẹt, cứ như có ai đang đánh võng ru con.
 
ong binh voi va tap tuc cuoi xin, ao cuoi, anh cuoi, tap chi cuoi, chuan bi cuoi, nghi le cuoi, le don dau, nha hang tiec cuoi
Câu chuyện về ông bình vôi thường gắn liền với gốc đa đầu làng
Nguồn gốc xuất hiện của những “ông bình vôi” gắn liền với tục ăn trầu cau vốn có lịch sử cổ xưa đến mức không ai nhớ nổi. Điều chắc chắn rằng chúng (trầu, cau) không thể thiếu trong các phong tục dân gian từ hôn nhân đến tang ma và cúng tế tổ tiên trong làng. Hơn thế, trầu cau còn là loại “chất xúc tác quan hệ” trong tình yêu đôi lứa, và là thứ không thể thiếu đối với không ít người phụ nữ Việt Nam. Có lẽ vì chúng quan trọng đến thế nên người Việt Nam có hẳn Sự tích Trầu cau đầy cảm xúc, chứa đựng biết bao tâm tư, tình cảm nhân sinh cùng những nét thâm túy của triết lý âm dương, tàm tài cổ kính. Trầu, cau không có vôi không làm nên tục ăn trầu. Vôi không gắn với trầu và cau, vôi chỉ là một hợp chất từ đất đá mà thôi…
 
ong binh voi va tap tuc cuoi xin, ao cuoi, anh cuoi, tap chi cuoi, chuan bi cuoi, nghi le cuoi, le don dau, nha hang tiec cuoi
Nguồn gốc xuất hiện của những “ông bình vôi” gắn liền với tục ăn trầu cau
Không chỉ người Việt Nam mà người Khách Gia (Nam Trung Hoa), người Đài Loan và một số dân tộc Đông Nam Á cũng ăn trầu cau, chỉ có điều, ở Trung Hoa và Đài Loan thì chỉ có người đàn ông mới ăn trầu. Chất mằn mặn, hăng hăng của trầu, cau và vôi vừa giúp cân bằng sức khỏe, vừa tạo một xung lực đặc biệt để buổi chuyện trò thêm rôm rả hơn.

Người dân Bắc Bộ có thơ:

"Ru con con ngủ cho rồi

Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu.

Mua vôi chợ Quán, chợ Cầu,

Mua cau Nam phố, mua trầu chợ Dinh."

Còn người Trung Bộ thì ngân nga:

"Bồng em mà bỏ vô nôi,

Cho mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu,

Mua vôi chợ Quán, chợ Cầu,

Mua cau Bát Nhị, mua trầu Hội An."

Khi muốn ăn trầu, các bà phải têm trầu cau với vôi ở một tỷ lệ phù hợp. Khổ nỗi, khi lấy vôi ra khỏi bình thường là lượng vôi nhiều hơn mức cần thiết nên các bà thường quẹt vôi lại ở miệng bình. Đến một lúc nào đó, miệng bình vôi bị mặt vôi khô cứng bịt kín. Đó là lúc chiếc bình vôi thành “ông bình vôi”, tức đã “có thần”, đã thành “thần bình vôi”. Dân gian không bao giờ vứt bình đi mà phải trân trọng mang ra đặt thờ ở gốc đa đầu làng. Bình vôi ở Việt Nam được làm ra để phục vụ các bà nên khi thành thần, phải là “ông bình vôi”. Âu cũng là một thể hiện của triết lý âm dương vậy.
 
ong binh voi va tap tuc cuoi xin, ao cuoi, anh cuoi, tap chi cuoi, chuan bi cuoi, nghi le cuoi, le don dau, nha hang tiec cuoi
Chiếc bình vôi còn được hiểu là bảo bối chứa đựng quyền lực nội trợ của người phụ nữ
Chiếc bình vôi còn được hiểu là bảo bối chứa đựng quyền lực nội trợ của người phụ nữ, do vậy ở một số gia đình, khi người con trai đi lấy vợ, người mẹ ôm bình vôi sang giấu ở nhà hàng xóm. Bà lưu luyến vị trí nội trợ chính của mình, bởi từ lúc đó trở đi đã phải có một người phụ nữ khác “cạnh tranh” với bà.

Lần sau có rẻo bước lãng du vào thế giới thôn làng cổ kính, hãy dành một phút điềm tĩnh để cảm thụ nét gần gũi song lại rất linh thiêng của những “ông bình vôi” chen chút, lầm lũi dưới gốc đa ven đường bạn nhé!
- - - - - - - - -
Xem thêm:



- - - - - - - - -
www.cuoihoivietnam.com
Minh Khang
Ảnh minh họa: Internet
- - - - - - - - -

bài liên quan

02/03/25

Phong Tục Cưới Hỏi Việt Nam 2025 Có Gì Mới?

Các phong tục cưới hỏi Việt Nam đang dần thay đổi để phù hợp với xu hướng hiện đại, giúp các cặp đôi vừa giữ gìn giá trị truyền thống, vừa tạo dấu ấn riêng. Vậy năm 2025, phong tục cưới hỏi Việt Nam có gì mới? 

27/12/24

Nghi Thức Cưới Mới Lạ Thay Nghi Thức Cắt Bánh Cưới, Rót Rượu 

Đám cưới không chỉ là sự kiện đánh dấu bước ngoặt cuộc đời, mà còn là sân khấu để các cặp đôi kể câu chuyện tình yêu bằng ngôn ngữ riêng. Bạn đang tìm kiếm những cách sáng tạo và mới mẻ để thay thế cho những nghi thức tổ chức tiệc cưới truyền thống như cắt bánh và rót rượu? Dưới đây là những gợi ý dành cho đôi bạn.

15/11/24

Xu Hướng Tái Hiện Lại Đám Cưới Xưa 

Giữa hàng loạt các xu hướng đám cưới hiện đại, 2024-2025 đón chờ xu hướng cưới được nhiều cặp đôi yêu thích lựa chọn đó là xu hướng tái hiện lại đám cưới xưa. Xu hướng đám cưới xưa này có gì đặc biệt và vì sao nó lại thu hút các cặp đôi hiện đại đến vậy?

08/08/24

Nghi Thức Lễ Gia Tiên Công Giáo Tổ Chức Nhà Trai Hay Nhà Gái?

Tổ chức nghi thức lễ gia tiên Công giáo tại nhà trai hay nhà gái tùy thuộc vào việc cả hai bên gia đình đều theo đạo Công giáo hay chỉ có một bên theo đạo. Hãy cùng Cưới hỏi Việt Nam khám phá chi tiết trong bài viết dưới đây.

05/07/24

Tất Cả Nghi Thức Lễ Gia Tiên Công Giáo

Nghi thức lễ gia tiên Công giáo là một phần quan trọng và không thể thiếu trong đám cưới của người Công giáo. Sự khác biệt của nghi thức lễ gia tiên Công giáo so với các tín ngưỡng khác là điều mà chúng ta có thể tìm hiểu thêm thông qua bài viết dưới đây. Hãy cùng Cưới Hỏi Việt Nam khám phá nhé!

08/05/24

Xu Hướng Tiệc Sau Đám Cưới - Wedding After Party

Tiệc sau đám cưới - After Party đã và đang trở thành một xu hướng phổ biến và nhiều người mong đợi trong tổ chức tiệc cưới tại Việt Nam vài năm gần đây. Chính vì lẽ đó mà tiệc After-Party ngày càng được nhiều cặp đôi lựa chọn, đặc biệt là các cặp đôi yêu thích phong cách mới lạ, trẻ trung và sành điệu.

close popup

THÀNH CÔNG

Cảm ơn bạn đã đăng ký nhận tin tại Cưới hỏi Việt Nam

close popup

THÀNH CÔNG

Cảm ơn bạn đã đăng ký nhận tin tại Cưới hỏi Việt Nam

close popup

Yêu Cầu Báo Giá

close popup

Xác Nhận Yêu Cầu Báo Giá

Yêu cầu báo giá của bạn đã được gửi thành công đến

Chân thành cảm ơn bạn đã sử dụng dịch vụ của Cưới Hỏi Việt Nam. Thông tin yêu cầu của bạn sẽ được liên hệ tư vấn riêng cho bạn trong thời gian sớm nhất.